پارچه دمشقي (Damask) نامش را از مکاني که اين پارچه در ابتدا در آن توليد شده گرفته است. اين پارچه بخاطر طرح هاي پيچيده، وارون پذير و پر زرق و برقي شهرت دارد. امروزه، امکان تهيه طرح هاي خيره کننده دمشقي با استفاده از دستگاه هاي بافندگي مدرن وجود دارد. در گذشته، پارچه دمشقي از ابريشم، نخ، يا پشم تهيه مي شد اما در حال حاضر پارچه دمشقي مصنوعي نيز در دسترس است.
اولين شواهد اشاره به پارچه دمشقي در غرب مربوط به قرن 14 در فرانسه مي باشد. در آن زمان، جوامع فرانسه و ايتالياي مدرن تاجران بودند، بنابراين بيشتر پارچه ها توسط تاجران فرانسوي بررسي مي شد.
مشخص نيست مردم خاورميانه از چه زماني شروع به بافت پارچه دمشقي کردند، اما مورخين اعلام کردند که پارچه دمشقي، حرير، توييل، تاپستري و لاپستري پنج مورد از پارچه هاي مهم در زمان بيزانس و عرب ها محسوب مي شدند. سپس، محبوبيت آن کاهش يافت البته به جزء اسپانيا که در قرن 15 محل زندگي مسلمان ها شد.
درحاليکه ابريشم يکي از محبوب ترين مواد توليد پارچه دمشقي در دوره رنوسانس و روشنفکري بود، بافندگان هنوز هم از پشم و نخ براي توليد پارچه دمشقي استفاده مي کردند. در غرب اروپا، کرم ابريشم آسيا بسيار دور از دسترس بود، بنابراين پارچه دمشق ابريشمي يک محصول لاکچري محسوب مي شد.
امروزه، پارچه دمشقي بخشي از ابهت خود را از دست داده است زيرا مقدار آن افزايش و قيمت آن کاهش يافته است. به ويژه پس از ورود الياف برپايه پتروشيمي در قرن 20، الياف دمشقي در حال حاضر بسيار ارزان شده است. اختراع دستگاه بافندگي ژاکارد کامپيوتري امکان اتوماتيک شدن بافت دمشقي را فرآهم کرد که منجر به کاهش قيمت و افزايش دسترسي هر چه بيشتر به اين پارچه شد.
اين امکان وجود دارد که پارچه دمشقي هرگز به محبوبيت سابق نرسد، اما طرح هاي پيچيده در پارچه هاي دمشقي جزء صنايع دستي بسياري از جوامع در تاريخ محسوب مي شود. بشر به توليد اين پارچه ادامه داد زيرا آن را يک بخش اساسي از هنر پيچيده و فرهنگ خود مي دانست.
پارچه دمشقي و زربافت با اينکه کارکرد مشابهي دارند اما به طريق متفاوتي بافته مي شوند. پارچه زربافت از چندين نخ رنگي که با هم بافته مي شوند تهيه مي شود ولي دمشقي از يک رنگ نخ تهيه شده است.
در نحوه بافت نيز تفاوت هايي وجود دارد؛ بافت پارچه زربافت گشادتر است، که منجر به توليد پارچه اي مي شود که نسبت به فرسايش مستعد است ولي پارچه دمشقي دوام بالاتري دارد زيرا تک رنگ است.
در گذشته، تهيه پارچه دمشقي با استفاده از دستگاههاي بافندگي غيراتوماتيک مشکل بود و بافت آن هفته ها زمان مي برد. با اختراع دستگاه ژاکارد بافت اين پارچه به مراتب ساده شد و در حال حاضر نيز با ورود ژاکارهاي کامپيوتري بافت آن از هر زماني ساده تر شده است.
به هر سري از تار و پودها يک فيلينگ گفته مي شود و يک پارچه دمشقي ممکن است از يک يا تعداد بيشتري فيلينگ تهيه شده باشد. اطلس و ساتن ممکن است از بيش از 9 فيلينگ تهيه مي شوند.
ژاکارد مدرن نيز شبيه ژاکارد سنتي بافته مي شود، اما به جاي انسان، ربات ها کار را انجام مي دهند. اين دستگاهها کار هزاران بافنده را انجام مي دهند و به ما اجازه استفاده از اين پارچه زيبا را مي دهند، درحاليکه در گذشته فقط عده خاصي به آن دسترسي داشتند.
مي توان با اطمينان گفت که مهم ترين کاربرد پارچه دمشقي در دکوراسيون داخلي است، اما در لباس و اکسسوري ها نيز استفاده مي شوند. در زير به برخي از کاربردهاي اصلي آن مي پردازيم:
شال، کيف دستي و چمدان از ديگر کاربردهاي رايج پارچه دمشقي است. در اکسسوري هايي که به طور مستقيم با پوست در ارتباط هستند، الياف نرمتري مثل ابريشم مورد استفاده قرار مي گيرند اما الياف مصنوعي به طور گسترده براي تهيه کيف و موارد اين چنيني به کار مي روند.
اين پارچه در تهيه پرده، قاليچه و رومبلي و موارد ديگر کاربرد دارد. رومبلي رايج ترين کاربرد پارچه دمشقي است؛ کاربرد اين پارچه در تهيه پرده نيز بسيار رايج است و بعضاً مي توان قاليچه هاي تهيه شده از پارچه هاي دمشقي را ديد.
طرح هاي پارچه دمشقي بسيار زيبا است به همين دليل اين طرح ها در محصولات ديگر هم ديده مي شوند. مثلاً کاغذديواري يکي از محصولاتي است که از اين گونه طرح ها بسيار استقبال مي کند. همچنين مي توان در قاب هاي پلاستيکي عينک، چمدان گوشي و غيره نمونه اين طرح هاي زيبا را يافت.
بسته به نوع پارچه، بزرگترين توليدکننده مي تواند يکي از کشورهاي زير باشد:
مثل هميشه، هند يکي از بزرگترين توليدکنندگان ابريشم است. چين همچنين صادرات ابريشم دارد اما هند بدليل باغهاي فراوان توت و نژاد کرم ابريشم بازيگردان اين صحنه است.
استراليا با داشتن تعداد دام بسيار بالا بزرگترين توليد کننده پشم در جهان است. بيشتر پارچه دمشقي تهيه شده از پشم محصول استراليا است.
هند در حال حاضر بزرگترين توليدکننده نخ است. اين احتمال وجود دارد که با گسترش اقتصاد و سفارشات چين، هند همچنان موقعيت خود را حفظ کند.
بزرگترين توليد کننده الياف صنعتي:
چين بزرگترين توليدکننده الياف مصنوعي است، بنابراين اين کشور بزرگترين توليدکننده منسوجات مصنوعي و از جمله دمشقي مصنوعي خواهد بود.
قيمت اين پارچه به موارد زير بستگي دارد:
مواد اوليه مورد استفاده: قيمت ابريشم بالاتر از نخ است و پنبه از پلي استر گرانتر است. پارچه هاي ارگانيک و طبيعي گرانتر هستند، اما اين نوع از پارچه ها احساس بهتري از نظر راحتي و ظاهر دارند و از طرف ديگر براي محايط زيست مضر نيستند.
تعداد فيلينگ: دمشقي تک نخ ارزانتر از چند نخ يا رنگي است.
کيفيت محصول: برخي همچنان معتقد هستند که پارچه دمشقي بافته شده با دست هميشه از نوع ماشيني آن بهتر است. پارچه دمشقي سنتي گران هستند و با افزايش توانايي و هنر بافنده قيمت نيز افزايش مي يابد.
از آنجائيکه دمشقي يک طرح است و الياف نيست، تنها تأثير مستقيم بر محيط زيست مربوط به فرآيند بافت مي شود. پس از آنکه پارچه دمشقي کامل شد، تحت فرآيندهاي مختلف ديگري قرار مي گيرد. در هر يک از اين مراحل انتخاب توليدکننده تعيين کننده ميزان خسارت بر محيط زيست است.
پارچه هاي طبيعي کمترين اثرات زيست محيطي را دارند. در بين سه الياف طبيعي که در تهيه دمشقي به کار مي روند، پنبه آلودگي بيشتري توليد مي کند. توليد پنبه مواد سمي وارد محيط مي کند که محيط زيست سايرگياهان حيوانات و انسانها را به خطر مي اندازد.
ابريشم و پشم اثرات زيستي منفي ندارند. اين امکان وجود دارد که حيوانات توليدکننده پشم را در شرايط ضعيف نگهداري شوند، که در بسياري از موارد اين گونه است، البته توليدکنندگان بسياري نيز رفتار مناسبي با اين حيوانات دارند. اگرچه توليد الياف حيواني پايدار و ارگانيک رو به رشد است. در مورد توليد ابريشم تنها نگراني مربوط به کرم ابريشم است که براي هزاران سال در هند و سراسر جهان پايدار مانده است.
اگرچه مي توان اين اثرات را کاهش داد اما نمي توان به طور کامل اثرات زيست محيطي الياف مصنوعي را کاهش داد. اولين بار که مواد نفتي در منسوجات به کار رفت، هيچ کسي نسبت به تأثيرات آن آگاهي نداشت. امروزه، ما کوههايي از پلاستيک در دريا داريم و در اين بحبوحه در مورد تغييرات اقليمي نگران هستيم انگار کسي راجع به اين ها فکر نکرده بود.
پس از توليد نخ مورد نظر براي توليد پارچه دمشقي، انتخاب توليد کننده مي تواند بشدت تأثيرات زيست محيطي را تغيير دهد. استفاده از رنگ هاي سمي، مواد ضد آتش و ديگر موارد مي تواند منجر به آلودگي خاک، آب و غيره شود.
فروشگاه اينترنتي شهرپارچه، امکان خريد اينترنتي پارچه را براي شما فراهم کرده است. انواع مختلفي از پارچه با بهترين کيفيت براي شما فراهم آماده است و شما به راحتي مي توانيد سفارش خود را به صورت آنلاين ثبت نماييد. شهرپارچه بزرگترين مرکز پارچه فروشي آنلاين کشور مي باشد که با تنوع بي نظير و امکانات فراوان آماده خدمت رساني به شما است
درباره این سایت